Afgelopen week verscheen er een artikel in het AD, dat ik jullie niet wilde ontzeggen. Wat denken jullie, heeft deze journalist gelijk?
Waarom gaan skiërs offpiste als de kans op een lawine levensgroot is? Een Nederlander verongelukte deze week in Frankrijk nadat hij buiten de piste door maar liefst twee lawines werd overvallen. Een verbod op offpiste skiën is volgens wintersportspecialisten een onzalig plan. ,,Als je weet dat er miljoenen afdalingen plaatsvinden, valt het aantal ongelukken nog mee.’’
Een verbod op offpiste skiën?
Sjoerd Remmelink moet er niet aan denken. ,,Een absurd idee en praktisch zo goed als onuitvoerbaar’’, aldus de oprichter van Ripstar Snow Travel, een onderneming die is gespecialiseerd in het aanbieden van avontuurlijke wintersportvakanties. Remmelink, zelf ervaren snowboarder-, leraar- en gids, vindt het zelfs onveiliger óp de piste dan er buiten. ,,Offpiste beheers ik 99,9 procent van omstandigheden, als ik op een geprepareerde piste bezig ben, heb ik veel meer kans om daar door een andere skiër te worden geraakt. Dat is me ook al een paar keer overkomen.’’
Remmelink weet ook wel dat offpiste gaan de nodige risico’s met zich meebrengt en dat de discussie over wel of geen verbod elke keer weer oplaait na een zwaar ongeval, zoals eerder deze week in Frankrijk. Een Nederlander kwam om het leven nadat hij twee keer door een lawine werd geraakt. Samen met zijn zoon was hij ondanks het slechte weer en een hoog lawinerisico toch buiten de piste gegaan.
Veilig
,,Je kunt niet zomaar offpiste gaan, daar heb je de juiste techniek en kennis voor nodig. Maar het belangrijkste is dat je een gids bij je hebt. Iemand die precies weet wat ie doet en het gebied op z’n duimpje kent, zodat de risico’s goed worden ingeschat. Onze groepen gaan nooit zonder gids op pad. Vorige week waren we nog in Oostenrijk. Het lawinegevaar was groot, dus dan gaan we extreem voorzichtig te werk. Onze gidsen zoeken uitgebreid naar gebieden waar je ondanks het slechte weer toch relatief veilig offpiste kunt gaan. En tijdens het skiën zelf zorgen ze ervoor dat niet iedereen tegelijkertijd naar beneden komt. Deze gidsen hebben niet voor niets een opleiding van vijf jaar achter de rug, ze weten wat ze doen en nemen 99 procent van de risico’s voor je weg. Een algeheel offpisteverbod vind ik dan ook veel te ver gaan, op de meeste locaties kun je namelijk prima uit de voeten. Daarnaast is het volgens mij niet te handhaven.’’
Toch vinden sommigen zo’n verbod geen slecht idee, aangezien veel lawines worden veroorzaakt door freeriders, mannen en vrouwen die het dansen op verse, zachte sneeuw als een enorme kick ervaren. In de praktijk blijkt dat lang niet iedereen goed voorbereid de lange latten onderbindt. Elk jaar overlijden in Oostenrijk, Zwitserland, Frankrijk en Italie ongeveer 65 mensen naar aanleiding van een lawine offpiste en raken gemiddeld 225 wintersporters zwaargewond.
In de Franse Alpen is code rood uitgeroepen wegens extreem groot lawinegevaar. Er zijn al meer dan 17 doden gevallen.
Dodelijke incidenten
,,Het zijn vreselijke ongevallen, maar als je beseft dat er jaarlijks miljoenen afdalingen in deze landen worden gemaakt, ligt dit cijfer niet eens zo hoog. Het hele offpiste-gebeuren is ongekend populair, het aantal wintersporters dat zich buiten de ‘paden’ waagt, is enorm gestegen. Maar dat gaat niet op voor het aantal dodelijke incidenten. Dat aantal is al jaren stabiel, mensen bereiden zich beter voor’’, aldus Rolf Westerhof van het Snow Safety Center, gevestigd in het Groningse Leek.
Westerhof doet zijn verhaal vanaf een Zwitserse Alpentop. ,,We gaan vandaag zeker offpiste, we weten wat we doen’’, benadrukt hij. ,,Je moet goed zoeken naar veilige hellingen, maar ook na de forse sneeuwval is het te doen. Als je je maar aan de regels houdt. Helaas zijn er altijd mensen die zich daar niks van aantrekken en een gevaar voor zichzelf en anderen zijn. Wij hebben vanochtend eerst uitgebreid de weersverwachting gecheckt en daarna het lawinebericht voor dit gebied. Daarna inspecteren we het terrein en praten met lokale mensen, zoals medewerkers van de pistedienst, over de condities. Pas daarna gaan we op stap. Of niet, want dat gebeurt heel soms ook. Een klaverjastoernooi is een mooi alternatief’’, aldus de woordvoerder van het Snow Safety Center. Dit centrum verzorgt offpiste-cursussen (zowel theorie als praktijk). Ook Westerhof en zijn mensen zien dat buiten de piste skiën of snowboarden ongekend populair is.
Friso
,,Een algeheel verbod zou niet te doen zijn, je kunt wel werken met lokale, tijdelijke verboden. Je moet vooral investeren in kennis en materiaal van de skiërs zelf. Daarnaast zouden ze bij skiliften niet alleen informatieborden kunnen neerzetten over lawinegevaar, maar tijdens de linke dagen pleiten we voor de inzet van ambassadeurs op deze locaties. Zij kunnen veel meer informatie geven over bijvoorbeeld het weer, de risico’s, sneeuwkwaliteit.’’
Skigids Remmelink meldt dat veel offpiste-gangers zeker na het fatale ongeluk van prins Friso, veiligheidsmaatregelen hebben genomen. ,,Daarvoor hadden veel mensen nog nooit van een lawine-airbag gehoord. Samen met een locatiezender, een sondeerstok en een schep behoort zo’n airbag inmiddels tot de standaard-uitrusting.’’
Populair
Ondanks het feit dat het aantal ongevallen al jaren stabiel is en wintersporters beter zijn voorbereid, bestaat altijd de kans dat het misgaat. Remmelink:,,Je kunt niet alles uitsluiten, pech speelt daarbij een grote rol. Maar offpiste skiën zal desondanks waanzinnig populair blijven. Niks mooiers dan in onaangeroerde sneeuw je eigen sporen maken, het is te vergelijken met het maken van een schilderij. Het is de meest oorspronkelijk vorm van skiën. Daar kan niks tegenop.’’
De ANWB denkt er net iets anders over. ,,De meeste lawines worden veroorzaakt door wintersporters die zich buiten de piste begeven. Wij raden iedereen dan ook sterk aan om op de piste te blijven. Ga je toch offpiste, hou er dan rekening mee dat verzekeraars vaak niets uitkeren als je in geval van nood transport of andere hulp nodig hebt.’’
Bron: AD